Open Monumentendag 2025

Op zaterdag 13 en zondag 14 september is het weer Open Monumentendag. In de Noordoostpolder vind je diverse musea en rijksmonumenten, waarvan meerdere dit weekend gratis hun deuren openzetten en sommigen zelfs extra activiteiten organiseren. Heb je altijd al eens binnen willen kijken? Dan is dit hét moment!

Kraggenburg

Lichtwachtershuis Oud-Kraggenburg

Oud-Kraggenburg is een voormalig (schier-)eilandje in de Zuiderzee en sinds de drooglegging een verhoging in het landschap van de Noordoostpolder. De lichtwachterswoning, die vroeger ook echt dienst deed als vuurtoren voor de scheepvaart naar Zwolle, wordt nog steeds bewoond. Vanwege die bewoning kun je er gewoonlijk niet zomaar een kijkje komen nemen. Behalve tijdens Open Monumentendag: zowel op zaterdag als op zondag kun je er van 10:00 tot 17:00 uur gratis terecht voor een rondleiding door de woning en de vuurtoren. Ook kun je vrij over het terrein rondkijken en via de strekdammen naar de vuurtoren aan de westkant lopen.

Meer over Oud-Kraggenburg

Boerderij van het Wieringermeertype uit 1943

Even verderop, aan de Kadoelerweg 14, kun je binnenkijken bij een boerderij van het Wieringermeertype. Deze in 1943 gebouwde boerderij, ontworpen door de Bouwkundige Afdeling (boerderijenbouw) van de Directie van de Wieringermeer, bevat nog heel veel originele elementen en geeft daarom een goed beeld van hoe de eerste boeren in de net ingepolderde Noordoostpolder woonden en werkten. Het betreft een aan de Delftse School verwante, in ambachtelijk traditionele stijl gebouwde boerderij met langsdeel. Deze boerderij is één van de oudste nog bestaande én in gebruik zijnde bouwwerken in de Noordoostpolder. De boerdereije is op 13 en 14 september van 10:00 tot 17:00 uur te bezichtigen.

Meer over deze boerderij

Emmeloord

Heilige Michaëlkerk

In Emmeloord kun je op zaterdag 13 september van 10:00 tot 170:00 uur een kijkje nemen in de Heilige Michaëlkerk aan de Noordzijde 1, één van de 4 kerken van de rooms-katholieke Emmaüsparochie van de Noordoostpolder. Deze 48 meter lange en 20 meter brede kerk heeft de trekken van een basilica, maar tevens grote ronde Romaanse gewelven die de kerk een monumentaal aanzien geven. Bij de inwijding van de kerk in 1956 werd er een paneel geplaatst met daarop de afbeelding van de H. Aartsengel Michaël, afkomstig van de oorspronkelijke Michaëlkerk uit het verdwenen dorp Emmeloord op het eiland Schokland. Er is 13 september o.a. orgelspel te horen, een expositie van liturgisch vaatwerk en liturgische kleding te zien en er zijn vrijwilligers aanwezig die je graag vertellen over het kerkgebouw en de aanwezige kunst.

Kantoor Dienst der Zuiderzeewerken

Ook in Emmeloord, en ook alleen op zaterdag 13 september geopend, is het voormalige kantoor van de Dienst der Zuiderzeewerken aan de Jasmijnstraat 9. De Bouwkundige Afdeling van de Directie Wieringermeer ontwierp en bouwde het kantoorgebouw in 1948 in de typische stijl van de Delftse School. Het gebouw is een rijksmonument omdat het het eerste stenen gebouw met een maatschappelijke functie was dat in Emmeloord werd gebouwd en de functie van het pand bovendien van belang was voor de ontwikkeling van de Noordoostpolder. In latere jaren werd het gebouw door verschillende organisaties gebruikt, tegenwoordig wordt het, inclusief een recente uitbreiding, door Aves, stichting voor primair onderwijs. Van 10:00 tot 17:00 uur kun je zaterdag 13 september op ieder moment aanschuiven voor een fotopresentatie over het gebouw. Spot jij welk deel de uitbreiding is? Op verzoek worden er rondleidingen gegeven. Ook is er koffie en thee aanwezig. 

Nagele

Museum Nagele

In Museum Nagele ontdek je de ontstaans- en inrichtingsgeschiedenis van het bijzondere dorp Nagele en krijg je antwoord op de vraag waarom alle gebouwen in dit dorp platte daken hebben. Het museum is gewoonlijk gevestigd in de voormalige rooms-katholieke kerk van Nagele, die uiteraard ook van een plat dak is voorzien, maar wegens een verbouwing kun je dit jaar tijdens Open Monumentendag terecht in het pop-up museum aan de Karwijhof 25. Het pop-up museum is op zaterdag 13 en zondag 14 september van 13:00 tot 17:00 uur gratis te bezichtigen. Je ziet er een kleine collectie uit het oude museum, de documentaire ‘Een nieuw dorp op nieuw land’ van Louis van Gasteren en een voorproefje van de nieuwe inrichting van het op 9 oktober weer te openen museumgebouw.

Meer over Museum Nagele

Huis Polman

Huis Polman, genoemd naar enkele van de eerste bewoners van de Noordoostpolder, ligt slechts één straat van het pop-up museum verwijderd. In Huis Polman ervaar je zelf hoe het moet zijn geweest om in de beginjaren van de polder in Nagele te wonen. Dankzij de inrichting uit de jaren '50 van de vorige eeuw is het hier een feest van herkenning voor de wat oudere bezoeker, terwijl de nogal wat jongere bezoeker zich compleet verwondert over hoe men vroeger woonde en leefde. Tijdens Open Monumentendag kun je zowel op zaterdag als op zondag tussen 13:00 en 17:00 uur gratis een kijkje nemen in Huis Polman, waar enthousiaste vrijwilligers je graag meer vertellen over de geschiedenis van de woning.

Meer over Huis Polman

Basisschool De Acht

Als je toch aam de Karwijhof n Nagele bent, loop dan ook even door om het (tijdelijk gesloten) Museum Nagele van buiten te bekijken en pal ernaast binnen te stappen bij de voormalige basisschool De Acht. aan de Ring 1 Deze is zaterdag 13 september van 10:00 tot 17:00 uur geopend. De naam 'De Acht' is te herleiden naar de bouwstijl van de ontwerpers van het schoolgebouw, Aldo van Eyck en Daniel van Ginkel. Het pand werd in 1956 – 1957 gebouwd met voor die tijd zeer afwijkende en experimentele elementen. Zo zijn de zeer lage vensterbanken een maatverhouding die op kinderen is afgestemd, waarmee bovendien de buiten- bij de binnenruimte betrekken. Aan het plafond hangen touwtjes die bedoeld zijn om gedeelten van het dak bij mooi weer te openen om licht binnen te laten. Passend bij het dorp Nagele heeft de school en plat dak. En net zoals bij de meeste gebouwen in Nagele waren licht, lucht en ruimte de achtergrond van het ontwerp. Volg aan de hand van informatieve posters een rondleiding door het gebouw en geniet na afloop van koffie of thee met iets lekkers.

 

Marknesse

Het Waterloopbos

In het Waterloopbos bij Marknesse vind je niet alleen prachtige natuur, maar ook schaalmodellen van 35 beroemde waterwerken. Het Waterloopkundig Laboratorium deed hier van de jaren '50 tot en met de jaren ’90 ruim 200 waterloopkundige onderzoeken. De Deltawerken zijn hier getest, maar ook de havens van Rotterdam, Lagos, IJmuiden, Istanbul en Bangkok. Van het schaalmodel van de Deltawerken is later een landschapskunstwerk gemaakt: Deltawerk//, een monument voor de Nederlandse strijd tegen het water. Speciaal voor dit weekend worden de golfmachines van de Golfbak, waarin vroeger het effect van golven op havens en boordplatforms werd getest, aangezet en krijg je een levendig beeld van hoe de onderzoekers hier decennia geleden aan de slag waren. Ook worden er unieke excursies georganiseerd die deels buiten de gebaande paden gaan. Kom dus op 13 of 14 september tussen 10:00 en 17:00 langs voor een mooie boswandeling.

Meer over het Waterloopbos

Woonbarak De Marke

De Marke aan de Oudeweg 23 in Marknesse is het enig overgebleven exemplaar van oorspronkelijk vijf bakstenen woonbarakken voor de huisvesting van polderwerkers in Marknesse (toen nog 'Dorp B'). De barak was oorspronkelijk verdeeld in een ruimte met gemeenschappelijke voorzieningen en wooneenheden, die bestonden uit een voorkamer en een slaapzaal voor 12 personen met stapelbedden. Het gebouw heeft sindsdien o.a. nog gediend als postkantoor en tuinbouwschool. Tegenwoordig heeft het de functie van verenigingsgebouw, waarvoor een inwendige verbouwing is gerealiseerd. De barak behoort tot de oudste nog bestaande bebouwing in de Noordoostpolder.

Alle locaties op een plattegrond

Om het jou gemakkelijk te maken om alle deelnemende musea en monumenten in de Noordoostpolder tijdens Open Monumentendag 2025 te bezoeken hebben we ze overzichtelijk voor je op een plattegrond gezet. Download hem hier (zodra bechikbaar) en zoom daarna in op de verschillende locaties. Je kunt de plattegrond natuurlijk ook printen en op papier meenemen en tijdens je bezoek aan onze monumenten en musea.

Download de plattegrond